راهنمای جامع آزمون کارشناسی ارشد و دکتری حشره شناسی کشاورزی

 

معرفی رشته حشره شناسی کشاورزی
هم اکنون در دو مقطع کارشناسی ارشد و دکتری این رشته در دانشگاه تهران و تعدادی دیگر از دانشگاههای ایران دانشجو پذیرفته می شود و فقط فارغ التحصیلان مقطع کارشناسی رشته گیاهپزشکی می توانند در مقطع کارشناسی ارشد حشره شناسی کشاورزی ادامه تحصیل دهند. دوره دكتري حشره شناسی کشاورزی بالاترين مقطع تحصيلي در اين رشته است كه شامل پيشرفته‌ترين موضوعات موجود در زمينه اين علم و علوم وابسته به آن که در حقیقت مدیریت کنترل است مي‌باشد. مباحث تكميلي مربوط به حشره شناسی کشاورزی شامل اکولوژی و کنترل بیولوژیک, فیزیولوژی و سم شناسی, بیوسیستماتیک حشرات و بیوسیستماتیک کنه ها، شناسایی, مطالعات رفتاری, بررسیهای اکولوژیکی-فیزیولوژیکی حشرات و کنه ها و روشهاي مبارزه با آنها از موضوعات عمده‌اي هستند كه در اين دوره مورد تدريس و پژوهش قرار مي‌گيرند. در حال حاضر با پیشرفت علم زیست شناسی بخصوص در زمینه بیولوژی مولکولی، از روشهای نوین بیوتکنوژی و ملکولی بخصوص در زمینه اکولوژی, شناسایی، تاکسونومی، فیلوژنی، ژنتیک و سایر جنبه ها در حشره شناسی استفاده می شود و یکی از عمده ترین مباحث را در تدریس این علم تشکیل می دهند.
هدف از ايجاد اين دوره اين است كه با استفاده از جديدترين آثار موجود و با تكيه بر روشهاي پيشرفته تحقيق، ضمن تربيت متخصصين مربوط، مهمترين نيازهاي علمي - تخصصي كشور در اين رشته تامين شده و زمينه‌هاي لازم جهت كاهش خسارت آفات گياهي فراهم گردد و نهايتاً افزايش راندمان محصولات كشاورزي حاصل شود.
گرچه این رشته در مقطع کارشناسی ارشد در دانشگاه تهران فاقد گرایش است ولی عملا دانشجویان در هنگام انتخاب پایان نامه در گرایش های خاص تحقیق می کنند. این امر زمینه ساز پذیرفته شدن داوطلبان در گرایشهای معین در مقطع دکتری می شود. دانشجویان در مقطع دکتری 18 واحد درسی و 24 واحد رساله را می گذرانند.

 

گرایش های رشته حشره شناسی کشاورزی
در حال حاضر چهار گرايش اکولوژی و کنترل بیولوژیک, فیزیولوژی و سم شناسی, بیوسیستماتیک حشرات و بیوسیستماتیک کنه ها براي حشره شناسی کشاورزی در مقطع دکتری وجود دارد.

1. اکولوژی و کنترل بیولوژیک
موضوعات: بررسیهای اکولوژیکی و رفتاری حشرات و کنه های گیاهخوار و گوشتخوار. بررسی روابط متقابل موجود بین این عوامل و گیاهان میزبان. شناسایی و بررسی اثر و کارآیی عوامل بیماریزای حشرات و کنه ها. بکارگیری عوامل کنترل بیولوژیک و سایر عوامل در برنامه ریزی های مدیریتی کنترل آفات گیاهی.

2. فیزیولوژی و سم شناسی
موضوعات: مطالعه و بررسی فیزیولوژی حشرات و کنه ها به منظور بهره گیری از آنها در مدیریت کنترل آفات و کاهش خسارت آفات. بررسی سموم موجود و نحوه اثر هریک روی افات گیاهی و دشمنان طبیعی آنها. مطالعه روشهای سنتز مکانسیم اثر سموم گیاهی. تحقیق در زمینه های مقاومت آفات به سموم نباتی و پژوهش در زمینه نحوه تعامل سموم شیمیایی با محیط زیست و میزان آلایندگی هر یک از آنها.
3. بیوسیستماتیک حشرات
موضوعات: شناسایی, مطالعه و بررسی رده های مختلف حشرات زیان آور و مفید و رده بندی هر یک از آنها بروشهای کلاسیک و مدرن. استفاده از روشهای ملوکولی در شناسایی، تاکسونومی، فیلوژنی حشرات.
4. بیوسیستماتیک کنه ها
موضوعات: شناسایی, مطالعه و بررسی رده های مختلف کنه های زیان آور و مفید و رده بندی هر یک از آنها بروشهای کلاسیک و مدرن. استفاده از روشهای ملوکولی در شناسایی، تاکسونومی، فیلوژنی کنه ها.

 

موقعیت شغلی رشته حشره شناسی کشاورزی
- اشتغال در مراکز و موسسات دولتي سازمان بازرسي، صندوق بيمه محصولات کشاورزي، استانداري (به عنوان کارشناس کشاورزي)
- مراکز تحقيقاتي مرتبط- در آموزش و پرورش به عنوان کارشناس آموزشي و پژوهشي در آزمايشگاه و کلاس
- شهرداري (سازمان پارک ها)- سازمان حفاظت نباتات (وابسته به جهاد کشاورزي)
-شرکت ها و موسسات خصوصي کشت و صنعت نظير گلخانه ها، مزارع، باغات
-اشتغال در کارخانجات سموم
-جذب در مؤسسات تحقيقاتي دفع آفات و بيماري‌گياهي
-احداث كلينيكهاي گياه پزشكي و همکاري در کلينيک هاي موجود
-احداث شركت هاي مبارزه با دفع آفات نباتي در سطح شهر، منازل مسكوني، هتلها، بيمارستان ها و .... باغات و مزارع
-اشتغال در شركت هاي نمايندگي سموم آفت کش
- تدريس دروس مربوطه درس حشره‌شناسي در برخي دانشگاه‌هاي‌‌آزاد و پيام نور (در صورت نياز دانشگاه يا مؤسسه)
- احداث كلينيك گياه پزشكي
- نگهداري فضاي سبز در صورت عقد قرارداد با شركتهاي فضاي سبز
- احداث شركتهاي مبارزه با دفع آفات نباتي در سطح شهر و ...

 

دانشگاه هایی که دوره کارشناسی ارشد سراسری و آزاد حشره شناسی کشاورزی را ارائه می دهند:
دانشگاه های دولتی: دانشگاه‌‌هاي ارومیه، بوعلی سینا همدان، تبریز، تربیت مدرس، دانشگاه تهران، شاهد، رازی کرمانشاه، زابل، زنجان، آیت الله مدنی تبریزی، شهید باهنر کرمان، شهید چمران اهواز، شیراز، صنعتی اصفهان، دانشگاه علوم کشاورزی و منایع طبیعی رامین ملاثانی اهواز، فردوسی مشهد، علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، کردستان، گیلان، لرستان، محقق اردبیلی، مراغه، ولی عصر (ع) رفسنجان، یاسوج، مؤسسه غیرانتفاعی کاشمر.

 

دانشگاه های آزاد: اراک، اصفهان، تاکستان، تبریز، جهرم، شیراز، علوم و تحقیقات تهران، علوم و تحقیقات فارس، گرمسار، مرودشت، و دانشگاه میانه.
ظرفيت پذيرش در دانشگاه‌‌هاي دولتي حدود 278 نفر و در دانشگاه آزاد حدود 88 نفر مي‌باشد. برای مشاهده ظرفیت هر یک از دانشگاه‌ها در دانشگاه سراسری به دفترچه شماره 2 ضمیمه و دانشگاه آزاد به جدول شماره دو دفترچه مراجعه نمائید.

ادامه تحصیل در دکتری حشره شناسی کشاورزی در کدام دانشگاه ها انجام می شود.

 

دانشگاه های دولتی: دانشگاه‌‌هاي ارومیه، بوعلی سینا همدان، تبریز، تربیت مدرس، دانشگاه تهران، شهید باهنر کرمان، فردوسی مشهد، علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، محقق اردبیلی، مراغه، ولی عصر (ع) رفسنجان، مراغه.

 

دانشگاه های آزاد: اراک، علوم و تحقیقات تهران.
منابع هر گرایش به تفکیک در دانشگاه آزاد و دولتی در جدول زیر به همراه ضرایب ارائه گردیده است.

 

 

منابع آزمون دکتری مهندسی کشاورزی- حشره شناسی کشاورزی دانشگاه سراسری

رشته –کد	دروس	ضرائب
حشره شناسی کشاورزی - حشره شناسی کشاورزی(کنه شناسی و سیستماتیک حشرات) - سم شناسی و فیزیولوژی حشرات - نماتدهای انگل حشرات - فیزیولوژی و سم شناسی - اکولوژی کنترل - بیوسیستماتیک حشرات و کنه ها کد: 2439	1- زبان انگلیسی	2
	2- استعداد تحصیلی	1
	3- مجموعه دروس تخصصی در سطح کارشناسی شامل: - حشره شناسی کشاورزی –اصول مبارزه و سم شناسی	4
	4- مجموعه دروس تخصصی در سطح کارشناسی ارشد شامل : - بیوسیستماتیک حشرات و کنه ها –سم شناسی و فیزیولوژی بند پایان (حشرات –کنه ها) اکولوژی و مبارزه بیولوژیک	4

 

 

منابع آزمون دکتری مهندسی کشاورزی- حشره شناسی کشاورزی دانشگاه آزاد

رشته –کد	دروس	ضرائب
حشره شناسی کشاورزی کد: 50209	1- سیستماتیک حشرات و سایر جانوران 2- مورفولوژی حشرات 3- فیزیولوژی حشرات 4- اکولوژی حشرات 5- رفتار شناسی حشرات 6- روشهای مبارزه و مدیریت کنترل آفات 7- زبان تخصصی انگلیسی	4 3 3 3 3 3 3

 

آزمون کارشناسی ارشد حشره شناسی کشاورزی
دروس و ضرایب آزمون سراسری ارشد بصورت زیر است:
1- زبان تخصصی انگلیسی 2- جانور شناسی 3- حشره شناسی 4- آفات گیاهی 5- اصول مبارزه و سم شناسی در آفات گیاهی

کد رشته امتحانی	رشته – گرایش	مواد امتحانی و جدول ضرایب به ترتیب دروس در هر گرایش ( از راست به چپ)
	مهندسی کشاورزی- حشره شناسی کشاورزی	1- زبان عمومی و تخصصی 2- جانور شناسی 3- حشره شناسی 4- آفات گیاهی 5- اصول مبارزه و سم شناسی در آفات گیاهی
	شماره درس:	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14
1314	حشره شناسی کشاورزی	2	2	3	4	3

 

 

آزمون کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد:
دروس و ضرایب آزمون دانشگاه آزاد شامل موارد زیر می باشد:

کد رشته امتحانی 5700	رشته امتحانی	مواد امتحانی و ضرایب به ترتیب دروس در هر گرایش (از راست به چپ)
	مجموعه 7 کشاورزی	1- زبان تخصصی گیاه پزشکی 2- آمار عمومی و طرح های آماری در علوم کشاورزی 3- جانور شناسی 4-حشره شناسی 5-آفات گیاهی 6-اصول مبارزه و سم شناسی در آفات گیاهی
50341	مهندسی کشاورزی – حشره شناسی کشاورزی	3	2	2	4	5	5

 

آزمون ارشد و کلیات:
در آزمون کارشناسی ارشد حشره شناسی کشاورزی علاوه بر تعدد منابع و حضور موسسات آماده سازی منابع برای آزمون کارشناسی ارشد، عمدتاً مشاهده می شود که بیشتر موسسات به نوعی از روش خلاصه سازی منابع مرجع رشته استفاده می کنند با توجه به اینکه معمولا سرفصلهای خلاصه شده تنها برای دوره و جمع بندی (پایان مطالعه یا دوره طلایی) مناسب است و یا برای داوطلبانی مناسب است که از
معلومات تخصصی کافی در رشته برخوردارند، جزوات مزبور که در غالب بسته های آموزشی ارائه می شود، داوطلب را در رسیدن به اهداف دروس چندان یاری نخواهد نمود. از این رو سنجش تکمیلی امیرکبیر مجموعه ای متشکل از جزوات دانشگاهی دانشگاههای معتبر، جزوات خلاصه برداری شده از منابع اصلی، سی دهای چندرسانه ای آموزشی شامل دروس اصلی را به داوطلبان پیشنهاد می کند.

 

زبان عمومی و تخصصی:
زبان از جمله درس‌های مهمی به حساب می آید که با توجه به مقتضیات آموزشی در ایران، اکثر دانشجویان دارای ضعف های عمده در این درس می باشند. سیاست سازمان سنجش و آموزش کشور از سال 1380 بدین گونه است که در طراحی سوالات زبان برای آزمون ارشد، گرایش به سمت زبان عمومی سوق پیدا کرده، اعم از دستور زبان، لغت و درک مطلب که به شکلهای متفاوتی ارائه می‌گردد. آنچه که به عنوان درک مطلب ارائه می‌شود برگرفته از متون مهندسی مجموعه حشره شناسی کشاورزی است که حدود 15 سوال را به خود اختصاص می دهد و با اندکی تبحر و تجربه در ترجمه، براحتی می توان به این سوالات که به صورت درک مطلب ارایه شده اند پاسخ داد.
توجه داشته باشید می توان بدون داشتن دانش تخصصی در زمینه علوم حشره شناسی کشاورزی یا دانستن نکاتی که متن ارائه می‌نماید، فقط بواسطه ترجمه که لازمه آن دانستن تعدادی از لغات تخصصی ضروری و تعدادی از افعال عمومی که با تکرار فراوان می توان به حافظه سپرد و پاسخ داد. البته نباید نادیده گرفت که دانش تخصصی کاملاً ضروری است، اما یکی از راه حلهای مد نظر و خوب برای زبان همین است. افزایش دایره لغات و قدرت ترجمه. البته برای این مهم یعنی افزایش دانش ترجمه سنجش تکمیلی امیرکبیر جزوه ای را به نام فن و متدهای ترجمه ارائه کرده است که براحتی نیاز داوطلبان را در مقاطع عالی و تکمیلی برآورده می کند.
از آنجا که متون درسی در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری اکثراً به زبان انگلیسی می باشد، افزایش توان درک زبان خارجی به صورت عمومی و تخصصی از لازمه های لاینفک برای دانشجویان پذیرفته شده می باشد. از آنجا که بیشتر دانشجویان رشته علوم حشره شناسی کشاورزی در این درس ضعیف اند و فقط تعداد معدودی اند که روی این درس در آزمون ارشد کار می کنند، برای اینکه از قافله رقابت عقب نیافتید با برنامه ای که ارایه می شود، می توانید به امید خدا مشکلات را حل و از مدعیان این درس شوید.
مهم نیست که شما در این درس ضعیف هستند با تلاش به راحتی می توانید به میزان مطلوبی با توجه به سطح معلومات قبلی و اکتسابی پس از اجرای برنامه برسید. توجه شود اگر بتوانید در این درس، درصد بالائی بزنید، با توجه به اینکه اکثر داوطلبان این درس را کمتر مورد توجه قرار می دهند انحراف معیار ایجاد شده و باعث می‌شود داوطلب رتبه خوبی کسب کند.

 

ساختار زبان عمومی و تخصصی در آزمون:
در آزمون سراسری 30 سوال از زبان می آید. 15 سوال به صورت مطلقاً از بخش عمومی شامل لغت، دستور زبان و درک مطلب با بارم بندی زیر: 4 تست دستور زبان، 8 تست لغت و 3 تست از یک متن عمومی که برخی مواقع لغت را در بردارد گاهی اوقات دستور زبان و 15 سوال تخصصی از درک مطلب برگرفته از متون تخصصی علوم حشره شناسی کشاورزی طرح می گردد.

 

منابع مناسب برای زبان عمومی
برای آزمون کارشناسی ارشد علوم حشره شناسی کشاورزی، موارد زیر پیشنهاد می شود و عمده تاکید ما در برنامه ریزی بر محور فراگیری و افزایش دایره لغات است. در واقع فرآیند یادگیری زبان در عمل چیزی فراتر از یک دوره 6 ماهه طول می کشد و اگر داوطلب تمام زمان خود را نیز معطوف به این درس نماید باز هم بعید به نظر می رسد که بتوان آن را به صورت کامل پاسخ گفت. با این اوصاف تمرکز روی بخش لغات به شما کمک خواهد نمود تا سوالات مربوط به لغات در بخش عمومی را پاسخ دهید و با دیدی مسلط و جامع به ترجمه متون تخصصی بپردازید.
برای داوطلبان تمام سطوح (طلائی، نقره ای و برنزی) پیشنهاد می کنیم در خصوص فراگیری لغت اهتمام ورزند که این خود در دوره پس از قبولی نیز بسیار کمک خواهد نمود. با این ترتیب برای بخش عمومی منبع آموزشی زیر پیشنهاد می شود.
زبان عمومی تحصیلات تکمیلی سنجش تکمیلی امیرکبیر که در آن تمام 504 لغت ضروری + 101 لغت اضافی را به علاوه گرامر کامل تا سطح عالی (تافل) ارائه می گردد. در ضمن در کناره جزوه زبان عمومی فلش کارت لغت کاربردی (504 لغت) نیز ارائه می‌گردد.
نکته: یک راه ساده برای فراگیری لغات بیشتر در مدت زمان کم یا در فرصت های استراحت که می توان از آن بهره برد، رجوع به فرهنگ‌های لغت جیبی است. اگر بتوانید یک نمونه از این فرهنگ های لغات تهیه کنید و همیشه در کنار خود داشته باشید، تمرین چشمی روی لغات در فراگیری به شما بسیار کمک خواهد کرد.

سرفصل های شورای عالی برنامه ریزی زبان عمومی
زمان ها Tenses
مجهول Passive
الگوهای فعل Verbal
جملات سببی Causatives
واژگان – فعل Verbs – Voc
درک متن Reading Comprehension
جمله واره صفتی Adjective Clauses
جمله واره اسمی Noun Clauses
جمله واره قیدی Adverb Clauses
واژگان – صفت Adjectives – Voc
وجه التزامی Subjunctives
درک متن Reading Comprehension
افعال کمکی Modals
جملات شرطی Conditionals
جملات غیرواقعی Unreal Past
اسم قابل و غیرقابل شمارش Count/ non- Count
واژگان – اسم Nouns – Voc
درک متن Reading Comprehension
موافقت فاعل با فعل Subject Verb Agreement
کلمات ربطی Sentence connectors
جابجایی فعل و فاعل Inversion
افعال دو کلمه ای Two –word Verbs
واژگان – قید Adverb – Voc
درک متن Reading Comprehension

 

زبان تخصصی
زبان تخصصی مجموعه حشره شناسی کشاورزی سنجش تکمیلی امیرکبیر که در آن سعی شده تمام لغات مورد نیاز ارائه گردد.

 

نکات تکمیلی در بررسی زبان
در بررسی درس زبان موارد کلی زیر پیشنهاد می شود.
- سعی کنید برنامه ای ثابت را در دستور کار قرار دهید. در برنامه پیشنهادی این مورد گنجانده شده است. به عنوان مثال هر روز در یک ساعت خاص فرضاً یک ساعت به ترجمه و حفظ لغت تخصیص دهید.
- بهتر است در هنگام مطالعه از برگه هایی کوچک برای نوشتن لغات مهم و ترجمه آن بهره ببرید. فرضاً در هر برگ 10 لغت را بهمراه ترجمه یادداشت کنید و در زمانهای آزاد بصورت چشمی موارد را مرور کنید.
- یکی از مشکلات بر سر راه تان در فراگیری و تسلط مقدماتی به ترجمه، بحث فراریت لغات است. در اوایل کار به کندی پیش خواهد رفت. بهتر است در چنین موارد کار ترجمه را رها نکنید حداقل تا یک ماه دیگر اگر بر اساس این برنامه پیش بروید، دانش و مهارت شما افزوده خواهد شد و در ضمن زبان به یک تفریح در دوره مطالعه برای شما تبدیل خواهد شد.
- سعی کنید لغات را هر هفته مرور کنید. استفاده از برگه های یادداشت شده بسیار موثر است.
- بهترین زمان برای مطالعه زبان هر شب قبل از خواب است. فرضاً 45 دقیقه الی 1 ساعت قبل از زمان استراحت شبانگاهی.
- از آنجا که فراگیری دستور زبان از دردسرهای خاصی برخوردار است، بهتر است داوطلبانی که در گروه نقره ای و برنزی قرار دارند به بخش لغات بیتشر تمرکز کنند تا دستور زبان. عملاً پاسخگویی بخش دستوری نیز ، دشواری های خاص خود را به همراه خواهد داشت.

 

منابع پیشنهادی برای کنکور کارشناسی ارشد رشته حشره شناسی
۱- آفات گیاهان زراعی دکتر محمد خانجانی
۲- آفات گیاهان سبزی و صیفی دکتر محمد خانجانی
۳-آفات درختان میوه دکتر مرتضی اسماعیلی
۴- آفات گیاهان صیفی و زینتی دکتر کاظم زاهدی
۵-حشره شناسی دکتر محمود شجاعی جلد ۱(فیزیولژی و مرفولژی)
۶- حشره شناسی دکتر مرتضی اسماعیلی و همکاران
۷- سم شناسی دکتر رخشانی
۸- سم شناسی دکتر خانجانی

جزوات پیشنهادی برای مطالعه تکمیلی رشته حشره شناسی
۱- جانور شناسی دکتر نوری اردبیل
۲- جانور شناسی دکتر شجاعی تهران
۳- رده بندی حشرات دکتر عبادی اصفهان
۴- اصول مبارزه دکتر رسولیان تهران
۵- جزوه سم شناسی تهران