راهنمای جامع آزمون کارشناسی ارشد و دکتری علوم دامی

 

اگر چه برخی معتقدند که علوم دامی،رشته ای است که برای شهرنشینان خیلی جالب توجه نمی باشد.اما امروزه با پیشرفت روز افزون تمامی ممالک غرب و شرق جهت داشتن توسعه پایدار و اقتصاد سالم به ناچار باید دست به دامان کشاورزان شد اغلب با شنیدن کلمه علوم دامی تصور بر این دارند که این رشته همان چوپانی مدرنیته است در صورتی که ازلحاظ کیفی این رشته اگر بیشتر از رشته هایی همچون علوم آزمایشگاهی و زیست شناسی و سایر رشته های علوم تجربی نباشد کمتر نیست دروسی همچون بیو شیمی ژنتیک فیزیولوژی و آمار...در رشته های نامبرده فوق با همین کیفیت وجود دارد.و از لحاظ بازار کاری نیز امروزه با پیشرف علوم و توجه به اصل ۴۴ قانون اساسی دیگر رشته های علوم انسانی و پایه به مانند رشته های کاربردی{همچونی علوم دامی باغبانی سایر رشته های کشاورزی و بقیه رشته های صنعتی} دردی را دوا نمی کنند. مدرنیته و صنعتی شدن و مستقل شدن هر کشوری در گرو رشته هایی همچون علوم دامی باغبانی و سایر رشته های صنعتی میباشد به قسمی که در ایالت متحده صنعت کشاورزی بالاتر و سود آورتر از صنعت نفت می باشد و در کشور ما تنها این دامپروری سنتی است که دید عموم را نسبت به این رشته بدبین کرده است و قابل ذکر است رشد دامپروری نیازمند مدرن شدن و مشروط به رد دامپروری سنتی میباشد. با این وصف میتوان ادعا کرد که رشته مهندسی علوم دامی، نه تنها یکی از مهمترین رشته های کشاورزی است بلکه در مقابل سایر رشته های صنعتی نیز حرفی برای گفتن داردزیرا امروز با شرایط کنونی نیز صنعت مرغداری بعد از صنعت نفت کشور قرار دارد.اما متاسفانه آنچه در دید عموم نسبت به این رشته وجود دارد چیزی غیر از واقعیت است و اغلب می پندارند که یک مهندس علوم دامی باید کود حیوانات را جمع آوری کندو...در صورتی که یکه متخصص ورزیده شاید در طول یک ماه حیوانات را به چشم نبیند و اغلب کار خود را بر روی میز کار و...انجام دهد.با این وصف وظیفه خود دانستم که به عنوان یک مهندس علوم دامی این رشته را معرفی کنم تا که شاید گامی هر چند کوچک در سطح کلان سیاست برای نیل به اهداف توسعه پایدار در این گرایش برداشته باشم از طرفی دیگر با توجه به تجربه چند ساله ام به این نتیجه رسیدم که دانشجویان این رشته اغلب بصورت نا آگاهانه وارد این رشته میشوند و این یک علف هرز برای پویایی و موفقیت هم دانشجویان و هم خود این رشته می‌باشد.

 

تعریف و هدف
علوم دامی مجموعه علوم و فنونی است که در زمینه تغذیه و بهداشت، ژنتیک و اصلاح، فیزیولوژی و مدیریت و پرورش حیوانات اهلی و طیور مورد استفاده قرار می گیرد.
مراکز آموزش عالی کشور در 4 مقطع جداگانه علوم دامی دانشجو می پذیرند:
الف)کاردانی: شامل رشته های تکنولوژی تولیدات دامی، تکنولوژی پرورش طیور، تکنولوژی پرورش گاو و گاومیش، تکنولوژی پرورش زنبور عسل و تکنولوژی پرورش دام در مرتع.
ب)کارشناسی: شامل رشته های مهندسی علوم دامی، مهندسی تولیدات دامی، مهندسی پرورش گاو و گاومیش، مهندسی پرورش طیور.
ج)کارشناسی ارشد: شامل رشته های تغذیه دام، ژنتیک و اصلاح دام، فیزیولوژی دام، مدیریت واحد های دامپروری، پرورش طیور.
د) دکترای تخصصی: شامل دکترای تغذیه دام، دکترای ژنتیک و اصلاح دام، دکترای فیزیولوژی دام،دکترای پرورش طیور.
تربیت نیرو در مقطعهای کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترای تخصصی در زمینه های مختلف علوم دامی به منظور تأمین نیروی متخصص مورد نیاز در واحدهای دامپروری، سازمانها و نهادهای تخصصی و برنامه ریزی، مراکز آموزشی در مقطعهای متوسطه و عالی، محقق و پژوهشگر در بخش کشاورزی و تربیت مجریان، مدیران و کارشناسان امور دام در بخشهای دولتی، تعاونی و خصوصی از جمله هدفهای این رشته تحصیلی است.

 

اهمیت و جایگاه در جامعه
تأمین پروتئین مورد نیاز کشور همواره از عمده مشکلات اقتصادی و در عین حال پرهزینه بوده است. در شرایط فعلی نیازهای غذایی انسان یا از طریق تولیدات گیاهی تأمین می گردد و یا از طریق تولیدات دامی. تولیدات دامی بهترین منبع تأمین پروتئین مورد نیاز جوامع بشری است. اهمیت این امر باعث گردیده است که امروزه در کشورهای پیشرو جهان شاهد پیشرفتهای شگرف تکنیکی در تأمین منابع پروتئین باشیم. با توجه به موارد فوق نیاز و جایگاه رشته علوم دامی در جامعه مشخص می گردد.
تواناییهای لازم برای داوطلبان این رشته و ادامه تحصیل در آن :
داوطلب باید از روحیه کار در محیطهای کشاورزی و روستایی، کار در کنار حیوانات و گیاهان و همچنین از قدرت جسمی لازم، برخوردار باشد و در درسهای علوم پایه مخصوصاً زیست شناسی قوی باشد.

 

توانایی‌های فارغ التحصیلان
دانش آموختگان رشته علوم دامی در مقطعهای تحصیلی مختلف، می توانند در موارد مختلف، ایفای وظیفه کنند که به طور مختصر به شرح زیر است:

 

الف) کاردانی:
اداره امور واحدهای پرورش دام، طیور و زنبور عسل.
کمک به کارشناسان در تدوین و اجرای برنامه های مدیریت پرورشی، بهداشت، تغذیه، اصلاح، تولید مثل و ...، دام و طیور.
همکاری در اجرای طرحها و استفاده بهینه از امکانات موجود.

ب) کارشناسی
مدیریت واحدهای تولیدی دولتی، تعاونی و خصوصی دامپروری.
کارشناسی مختصص برنامه ریزی در زمینه های مختلف علوم دامی در سازمانهایی چون وزارت کشاورزی، جهادسازندگی و غیره.
تدریس در هنرستانهای کشاورزی و کارشناسی امور آموزشی و تحقیقاتی در مراکز آموزش عالی، تحقیقاتی و مشاوره ای.

 

ج) کارشناسی ارشد
تدریس درسهای علوم دامی در آموزشکده ها و دانشکده های کشاورزی.
تحقیق در زمینه های مختلف امور دام و طیور.
برنامه ریزی و هدایت امور اجرایی و تخصصی در زمینه های مختلف علوم دامی.

 

د) دکترای تخصصی
تدریس و پژوهش در مراکز آموزش عالی و پژوهشی کشور - قبول مسوولیتهای مهم اجرایی و مشاوره ای در امر برنامه ریزی، انتقال فن آوری و افزایش توان تولیدی بخش علوم دامی کشور.
کمک در توسعه مرزهای دانش و فنون پیشرفته در رشته های مختلف علوم دامی.

 

دانشگاه هایی که دوره کارشناسی ارشد سراسری و آزاد علوم دامی را ارائه می دهند .
گرایش‌های این دوره شامل اصلاح نژاد، فیزیولوژی دام، تغذیه دام و مدیریت دامپروری است که دانشگاه‌‌هاي بوعلی سینا، ارومیه، ایلام، تبریز، تربیت مدرس، تهران ، زابل، زنجان، رازی کرمانشاه، شهرکرد، شیراز، شهیدباهنرکرمان، چمران اهواز، صنعتی اصفهان، رامین اهواز، گرگان، ساری، کردستان، فردوسی مشهد، گیلان، خرم آباد، رفسنجان، یاسوج ، محقق اردبیلی، گنبد و دانشگاه آزاد آستارا، اصفهان، الوس، تبریزی، رشت، ساوه، سنندج، شبستر، شهرکرد، قائمشهر، کاشمر، کرج، گرمسار، مراغه، مشهد، ورامین، آزادشهر، ابهر، بروجرد و ورامین مقطع ارشد آن دائر می باشد.
ظرفيت پذيرش در دانشگاه‌‌هاي دولتي حدود 560 نفر و در دانشگاه آزاد حدود 690 نفر مي‌باشد. برای مشاهده ظرفیت هر یک از دانشگاه‌ها در دانشگاه سراسری به دفترچه شماره 2 ضمیمه و دانشگاه آزاد به جدول شماره دو دفترچه مراجعه نمائید.

 

ادامه تحصیل در دکتری علوم دامی در کدام دانشگاه ها انجام می شود؟
گرایش های دانشگاههای سراسری شامل تغذیه دام، تغذیه طیور، تغذیه نشخوارکنندگان، اصلاح نژاد دام و ژنتیک و اصلاح دام کمی است و دانشگاه تهران، تبریز، تربیت مدرس، شیراز گیلان، ارومیه، صنعتی اصفهان، محقق اردبیلی و زنجان، فردوسی مشهد، همچنین در دانشگاه آزاد گرایش تغذیه دام و اصلاح نژاد دام در دانشگاه واحد علوم و تحقیقات تهران و شبستردر مقطع دکتری پذیرش می‌شوند.
منابع هر گرایش به تفکیک در دانشگاه آزاد و دولتی در جدول زیر بهمراه ضرایب ارائه گردیده است.

 

 

منابع آزمون دکتری مهندسی کشاورزی- علوم دامی دانشگاه سراسری

رشته- کدگرایش	دروس	ضرائب
مجموعه علوم دامی - فیزیولوژی دام (کد –2424)	1- زبان انگلیسی	1
	2- استعداد تحصیلی	1
	3- مجموعه دروس تخصصی در سطح کارشناسی یا کارشناسی ارشد شامل : بیوشیمی –آمار و طرح های آزمایشی –فیزیولوژی دام	4
مجموعه علوم دامی - تغذیه دام - تغذیه نشخوار کنندگان - تغذیه طیور - تغذیه دام و طیور (کد –2425)	1- زبان انگلیسی	1
	2- استعداد تحصیلی	1
	3- مجموعه دروس تخصصی در سطح کارشناسی یا کارشناسی ارشد شامل : بیوشیمی –آمار و طرح های آزمایشی –تغذیه دام و تغذیه طیور	4
مجموعه علوم دامی - اصلاح نژاد دام - ژنتیک و اصلاح دام کمی - ژنتیک و اصلاح دام کیفی (کد –2426)	1- زبان انگلیسی	1
	2- استعداد تحصیلی	1
	3- مجموعه دروس تخصصی در سطح کارشناسی یا کارشناسی ارشد شامل : بیوشیمی –کاربرد آمار و مدل های خطی در اصلاح دام –ژنتیک و اصلاح دام	4

 

 

منابع آزمون دکتری مهندسی کشاورزی- علوم دامی دانشگاه آزاد

نام رشته	دروس	ضرائب
تغذیه دام –کد50335	بیوشیمی	2
	تغذیه نشخوارکنندگان	3
	فیزیولوژی	2
	آمار و طرح آزمایشات	3
	زبان تخصصی	3
اصلاح نژاد- کد 50336	بیوشیمی	2
	ژنتیک جمعیت و کمی	3
	فیزیولوژی	2
	اصلاح نژاد دام	3
	روشهای پیشرفته	3
	زبان تخصصی	3

 

 

آزمون کارشناسی ارشد علوم دامی
دروس و ضرایب آزمون سراسری ارشد بصورت زیر است
آزمون دانشگاه سراسری:

کد رشته امتحانی	رشته – گرایش	مواد امتحانی و جدول ضرایب به ترتیب دروس در هر گرایش ( از راست به چپ)
1309	مجموعه علوم دامی	1- زبان عمومی وتخصصی 2- ژنتیک و اصلاح دام و طرح آزمایش های کشاورزی 3- بیوشیمی 4- تغذیه دام 5- پرورش دام و طیور 6- آناتومی و فیزیولوژی دام
	شماره درس:	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15
	علوم دامی	1	2	1	1	1	1	1
	پرورش و مدیریت تولید طیور	1	2	1	1	1	1	1

 

 

آزمون دانشگاه آزاد:
دروس آزمون شامل موارد زیر می باشد:

کد رشته امتحانی 5400	رشته امتحانی	مواد امتحانی و ضرایب به ترتیب دروس در هر گرایش (از راست به چپ)
	مجموعه 4 کشاورزی	1- ریاضی و آمار 2- زبان تخصصی 3- بیوشیمی 4-ژنتیک و اصلاح نژاد دام و طیور 5-تشریح و فیزیولوژِی دام و طیور 6-تغذیه دام و طیور 7-مدیریت و پرورش دام و طیور
50364	مهندسی کشاورزی – پرورش و مدیریت تولید طیور	2		3		3		2			2		4		4
		1- ریاضی و آمار 2- زبان تخصصی 3- بیوشیمی 4-ژنتیک و اصلاح نژاد دام و طیور 5-تشریح و فیزیولوژِی دام و طیور 6-تغذیه دام و طیور 7-مدیریت و پرورش دام و طیور
50366	مهندسی کشاورزی – علوم دامی گرایش تغذیه دام	2	3		3		2		4		4	2
		1- ریاضی و آمار 2- زبان تخصصی 3- بیوشیمی 4-ژنتیک و اصلاح نژاد دام و طیور 5-تشریح و فیزیولوژِی دام و طیور 6-تغذیه دام و طیور 7-مدیریت و پرورش دام و طیور
50367	مهندسی کشاورزی – علوم دامی گرایش تغذیه دام	2	3		3		4		4		2	2
		1- ریاضی و آمار 2- زبان تخصصی 3- بیوشیمی 4-ژنتیک و اصلاح نژاد دام و طیور 5-تشریح و فیزیولوژِی دام و طیور 6-تغذیه دام و طیور 7-مدیریت و پرورش دام و طیور
50368	مهندسی کشاورزی – علوم دامی گرایش فیزیولوژی	2	3		3		4		4		2	2
		1- ریاضی و آمار 2- زبان تخصصی 3- بیوشیمی 4-ژنتیک و اصلاح نژاد دام و طیور 5-تشریح و فیزیولوژِی دام و طیور 6-تغذیه دام و طیور 7-مدیریت و پرورش دام و طیور
50369	مهندسی کشاورزی – علوم دامی گرایش مدیریت دامپروری	2	3		3		2		2		4	4
		1- ریاضی و آمار 2- زبان تخصصی 3- بیوشیمی 4-ژنتیک و اصلاح نژاد دام و طیور 5-تشریح و فیزیولوژِی دام و طیور 6-تغذیه دام و طیور 7-مدیریت و پرورش دام و طیور
50372	مهندسی کشاورزی – علوم دامی گرایش تغذیه طیور	2	3		3		2		4	4		2

 

آزمون ارشد و کلیات
در آزمون کارشناسی ارشد علوم دامی علاوه بر تعدد منابع و حضور موسسات آماده سازی منابع برای آزمون کارشناسی ارشد، عمدتاً مشاهده می شود که بیشتر موسسات به نوعی از روش خلاصه سازی منابع مرجع رشته استفاده می کنند با توجه به اینکه معمولا سرفصلهای خلاصه شده تنها برای دوره و جمع بندی (پایان مطالعه یا دوره طلایی) مناسب است و یا برای داوطلبانی مناسب است که از معلومات تخصصی کافی در رشته برخوردارند، جزوات مزبور که در غالب بسته های آموزشی ارائه می شود، داوطلب را در رسیدن به اهداف دروس چندان یاری نخواهد نمود. از این رو سنجش تکمیلی امیرکبیر مجموعه ای متشکل از جزوات دانشگاهی دانشگاههای معتبر، جزوات خلاصه برداری شده از منابع اصلی، سی دهای چندرسانه ای آموزشی شامل دروس اصلی را به داوطلبان پیشنهاد می کند.

 

زبان عمومی و تخصصی
زبان از جمله درس‌های مهمی به حساب می آید که با توجه به مقتضیات آموزشی در ایران، اکثر دانشجویان دارای ضعف های عمده در این درس می باشند. سیاست سازمان سنجش و آموزش کشور از سال 1380 بدین گونه است که در طراحی سوالات زبان برای آزمون ارشد، گرایش به سمت زبان عمومی سوق پیدا کرده، اعم از دستور زبان، لغت و درک مطلب که به شکلهای متفاوتی ارائه می‌گردد. آنچه که به عنوان درک مطلب ارائه می‌شود برگرفته از متون مهندسی علوم دامی است که حدود 15 سوال را به خود اختصاص می دهد و با اندکی تبحر و تجربه در ترجمه، براحتی می توان به این سوالات که به صورت درک مطلب ارایه شده اند پاسخ داد.

توجه داشته باشید می توان بدون داشتن دانش تخصصی در زمینه علوم علوم دامی یا دانستن نکاتی که متن ارائه می‌نماید، فقط بواسطه ترجمه که لازمه آن دانستن تعدادی از لغات تخصصی ضروری و تعدادی از افعال عمومی که با تکرار فراوان می توان به حافظه سپرد و پاسخ داد. البته نباید نادیده گرفت که دانش تخصصی کاملاً ضروری است، اما یکی از راه حلهای مد نظر و خوب برای زبان همین است. افزایش دایره لغات و قدرت ترجمه. البته برای این مهم یعنی افزایش دانش ترجمه سنجش تکمیلی امیرکبیر جزوه ای را به نام فن و متدهای ترجمه ارائه کرده است که براحتی نیاز داوطلبان را در مقاطع عالی و تکمیلی برآورده می کند.

از آنجا که متون درسی در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری اکثراً به زبان انگلیسی می باشد، افزایش توان درک زبان خارجی به صورت عمومی و تخصصی از لازمه های لاینفک برای دانشجویان پذیرفته شده می باشد. از آنجا که بیشتر دانشجویان رشته علوم دامی در این درس ضعیف اند و فقط تعداد معدودی اند که روی این درس در آزمون ارشد کار می کنند، برای اینکه از قافله رقابت عقب نیافتید با برنامه ای که ارایه می شود، می توانید به امید خدا مشکلات را حل و از مدعیان این درس شوید.
مهم نیست که شما در این درس ضعیف هستند با تلاش به راحتی می توانید به میزان مطلوبی با توجه به سطح معلومات قبلی و اکتسابی پس از اجرای برنامه برسید. توجه شود اگر بتوانید در این درس، درصد بالائی بزنید، با توجه به اینکه اکثر داوطلبان این درس را کمتر مورد توجه قرار می دهند انحراف معیار ایجاد شده و باعث می‌شود داوطلب رتبه خوبی کسب کند.

 

ساختار زبان عمومی و تخصصی در آزمون
در آزمون سراسری 30 سوال از زبان می آید. 15 سوال به صورت مطلقاً از بخش عمومی شامل لغت، دستور زبان و درک مطلب با بارم بندی زیر: 4 تست دستور زبان، 8 تست لغت و 3 تست از یک متن عمومی که برخی مواقع لغت را در بردارد گاهی اوقات دستور زبان و 15 سوال تخصصی از درک مطلب برگرفته از متون تخصصی علوم دامی طرح می گردد.

 

منابع مناسب برای زبان عمومی
برای آزمون کارشناسی ارشد علوم دامی ، موارد زیر پیشنهاد می شود و عمده تاکید ما در برنامه ریزی بر محور فراگیری و افزایش دایره لغات است. در واقع فرآیند یادگیری زبان در عمل چیزی فراتر از یک دوره 6 ماهه طول می کشد و اگر داوطلب تمام زمان خود را نیز معطوف به این درس نماید باز هم بعید به نظر می رسد که بتوان آن را به صورت کامل پاسخ گفت. با این اوصاف تمرکز روی بخش لغات به شما کمک خواهد نمود تا سوالات مربوط به لغات در بخش عمومی را پاسخ دهید و با دیدی مسلط و جامع به ترجمه متون تخصصی بپردازید.
برای داوطلبان تمام سطوح (طلائی، نقره ای و برنزی) پیشنهاد می کنیم در خصوص فراگیری لغت اهتمام ورزند که این خود در دوره پس از قبولی نیز بسیار کمک خواهد نمود. با این ترتیب برای بخش عمومی منبع آموزشی زیر پیشنهاد می شود.
1- زبان عمومی تحصیلات تکمیلی سنجش تکمیلی امیرکبیر که در آن تمام 504 لغت ضروری + 101 لغت اضافی را به علاوه گرامر کامل تا سطح عالی (تافل) ارائه می گردد. در ضمن در کناره جزوه زبان عمومی فلش کارت لغت کاربردی (504 لغت) نیز ارائه می‌گردد.
نکته: یک راه ساده برای فراگیری لغات بیشتر در مدت زمان کم یا در فرصت های استراحت که می توان از آن بهره برد، رجوع به فرهنگ‌های لغت جیبی است. اگر بتوانید یک نمونه از این فرهنگ های لغات تهیه کنید و همیشه در کنار خود داشته باشید، تمرین چشمی روی لغات در فراگیری به شما بسیار کمک خواهد کرد.

 

سرفصلهای شورایعالی برنامه ریزی زبان عمومی
زمان ها Tenses
مجهول Passive
الگوهای فعل Verbal
جملات سببی Causatives
واژگان – فعل Verbs – Voc
درک متن Reading Comprehension
جمله واره صفتی Adjective Clauses
جمله واره اسمی Noun Clauses
جمله واره قیدی Adverb Clauses
واژگان – صفت Adjectives – Voc
وجه التزامی Subjunctives
درک متن Reading Comprehension
افعال کمکی Modals
جملات شرطی Conditionals
جملات غیرواقعی Unreal Past
اسم قابل و غیرقابل شمارش Count/ non- Count
واژگان – اسم Nouns – Voc
درک متن Reading Comprehension
موافقت فاعل با فعل Subject Verb Agreement
کلمات ربطی Sentence connectors
جابجایی فعل و فاعل Inversion
افعال دو کلمه ای Two –word Verbs
واژگان – قید Adverb – Voc
درک متن Reading Comprehension

 

زبان تخصصی
زبان تخصصی سنجش تکمیلی امیرکبیر که در آن سعی شده تمام لغات مورد نیاز ارائه گردد.

نکات تکمیلی در بررسی زبان
در بررسی درس زبان موارد کلی زیر پیشنهاد می شود.
- سعی کنید برنامه ای ثابت را در دستور کار قرار دهید. در برنامه پیشنهادی این مورد گنجانده شده است. به عنوان مثال هر روز در یک ساعت خاص فرضاً یک ساعت به ترجمه و حفظ لغت تخصیص دهید.
- بهتر است در هنگام مطالعه از برگه هایی کوچک برای نوشتن لغات مهم و ترجمه آن بهره ببرید. فرضاً در هر برگ 10 لغت را بهمراه ترجمه یادداشت کنید و در زمانهای آزاد بصورت چشمی موارد را مرور کنید.
- یکی از مشکلات بر سر راه تان در فراگیری و تسلط مقدماتی به ترجمه، بحث فراریت لغات است. در اوایل کار به کندی پیش خواهد رفت. بهتر است در چنین موارد کار ترجمه را رها نکنید حداقل تا یک ماه دیگر اگر بر اساس این برنامه پیش بروید، دانش و مهارت شما افزوده خواهد شد و در ضمن زبان به یک تفریح در دوره مطالعه برای شما تبدیل خواهد شد.
- سعی کنید لغات را هر هفته مرور کنید. استفاده از برگه های یادداشت شده بسیار موثر است.
- بهترین زمان برای مطالعه زبان هر شب قبل از خواب است. فرضاً 45 دقیقه الی 1 ساعت قبل از زمان استراحت شبانگاهی.
- از آنجا که فراگیری دستور زبان از دردسرهای خاصی برخوردار است، بهتر است داوطلبانی که در گروه نقره ای و برنزی قرار دارند به بخش لغات بیتشر تمرکز کنند تا دستور زبان. عملاً پاسخگویی بخش دستوری نیز ، دشواری های خاص خود را به همراه خواهد داشت.

 

ژنتيك و اصلاح دام و طرح آزمايش‌هاي كشاورزي
یکی از 6 بخش امتحانی کنکور کارشناسی ارشد علوم دامی ژنتیک و اصلاح دام و طرح آزمایش‌های کشاورزی می‌باشد که دارای بالاترین ضریب (2) نیز می‌باشد. این بخش که 30 تست این رشته در کنکور را در سال‌های گذشته به خود اختصاص داده شامل دروس متنوعی می‌باشد که مبنای همه آن‌ها بر علم ریاضی و آمار و احتمالات می‌باشد که فرمتی متفاوت با دروس دیگر این رشته که به صورت حفظ کردنی هستند دارد و این مورد بر پیچیدگی این دروس می‌افزاید.
درس ژنتیک و اصلاح نژاد دام در رشته مهندسی کشاورزی، گرایش علوم دامی، دارای 20 سوال بوده و تعداد سوالات این درس در خلال سال‌های مختلف برگزاری آزمون کارشناسی ارشد در دانشگاه سراسری و آزاد ثابت باقی مانده است. از آنجا که این درس دارای ضریب 2 در آزمون کارشناسی ارشد می‌باشد دارای اهمیت فوق‌العاده ای در میان دانشجویان بوده و یکی از دروسی است که می‌تواند بر نتیجه و رتبه داوطلب اثر زیادی داشته باشد.
درس اصلاح دام حدود 15-14 تست را به خود اختصاص می‌دهد و شامل ترکیبی از مباحث تحلیلی و محاسباتی می‌باشد که فهمیدن آن نیازمند تسلط به درس آمار و احتمالات می‌باشد. پیچیدگی‌های این درس و تنوع مطالب آن سبب به چالش کشیده شدن داوطلبان در این درس شده و اگر داوطلبی بتواند با مطالعه کامل منابع و استفاده از کتاب موجود به مطالب این درس مسلط شود به راحتی از دیگر داوطلبان پیشی می‌گیرد. مطالعه کتابهای مفاهیم ژنتیک تألیف دکتر سید احمد سادات نوری و مبانی و مسائل ژنتیک ترجمه دکتر پیله‌چیان برای درس ژنتیک مفید می‌باشد و مطالعه کتاب‌های ژنتیک و اصلاح دام تألیف لزلی و مفاهیم اصلاح نژاد تألیف ریچارد بوردون و کاربرد ژنتیک حیوانی در پرورش دام تألیف دکتر محمود مکاره چیان به داوطلبان توصیه می‌شود. به دليل پراكندگي و اهميت اين درس انتشارات مدرسان شريف اقدام به تأليف اين درس نموده است و پایه و اساس این درس در دوره کارشناسی دروس ژنتیک و آمار بوده و به همین سبب است که تست‌های بخش ژنتیک با بخش اصلاح نژاد دام در یک گروه قرار دارند. از نکات مهم و مورد توجه در مورد این کتاب این است که تمام مباحث ژنتیک کشاورزی در ابتدای کتاب به صورت کامل ارائه شده و داوطلب می‌تواند با مطالعه این بخش از کتاب که در قسمت اول کتاب است، آماده استفاده از قسمت دوم کتاب که مربوط به بخش اصلاح نژاد دام است، شود. در مورد مباحث سخت و پیچیده‌ای همچون برآورد ضرایب خویشاوندی، همخونی و ... سعی شده است با باز کردن موضوع و ادبیات بسیار سلیس و روان موضوع را تا حد امکان ساده کرده تا فهم آن برای تمام داوطلبان میسر شود. همچنین با ذکر مثال‌ها و تست‌های ساده تا پیچیده میزان فهم خواننده از موضوع سنجش خواهد شد.
متأسفانه تاکنون منبع جامعی برای این درس موجود نبوده و اکثر سوالات این درس از جزوات اساتید دانشگاه‌های معتبر استخراج شده است. لذا آماده‌سازی یک منبع اصلی و کامل درباره این موضوع که بتواند کلیه مباحث مهم و اساسی را پوشش داده و یا طرح سوالات تستی و مفهومی در پایان هر مبحث میزان فراگیری داوطلب را سنجش کند، ضروری بنظر می‌رسد. در جزوه ژنتیک و اصلاح دام موسسه سنجش تکمیلی امیرکبیر سعی شده است با ذکر کلیه تست‌های مرتبط با بحث ژنتیک و اصلاح نژاد دام با پاسخ‌های تشریحی و امکان استفاده از این کتاب برای تمام داوطلبین فراهم شود.
با توجه به تنوع منابع این درس و محاسن و نقائصی که هر منبع دارد کتاب حاضر با جمع بندی تستهای 10 سال کنکور سراسری کارشناسی ارشد و حل تشریحی این تستها با توضیحات کامل می‌تواند منبع مناسبی برای آمادگی داوطلبان برای کنکور کارشناسی ارشد این رشته باشد، همچنین علاوه بر آن در جزوه مذکور تست های خودسنجی با پاسخ کلیدی نیز ارائه شده است.

 

طرح آزمايش‌هاي كشاورزي
يكي از مباحث امتحاني در آزمون کارشناسی ارشد رشته‌هاي كشاورزي (زراعت، اصلاح نباتات، تكنولوژي بذر و علوم دامي) طرح و آزمايشات كشاورزي است و سرفصل‌هاي كليات طرح‌هاي آزمايشي، طرح كاملاً تصادفي (CRD)، طرح بلوك كامل تصادفي (RCBD)، طرح مربع لاتين (LS)، مقايسه ميانگين تيمارها و مقايسه گروهي تيمارها، آزمايشات فاكتوريل، طرح كرتهاي خرد شده، مقايسات كمي تيمارها و شرايط لازم براي اجراي طرح‌هاي آزمايشي را در بر مي‌گيرد كه به اين سرفصل‌ها در اين كتاب مقدمه آماري و طرح‌هاي آزمايشي با كاربردهاي خاص افزوده گرديده است. دو كتاب طرح و آزمايشات كشاورزي تأليف دكتر بهمن يزدي صمدي دكتر مصطفي ولي زاده و دكتر عبدالمجيد رضايي و دكتر مقدم منابع مهم اين درس مي‌باشند.
درس طرح و آزمايش‌هاي كشاورزي از جمله دروس كليدي براي قبولي در آزمون كارشناسي ارشد بوده وليكن ديده مي‌شود بعضاً ناديده گرفته مي‌شود. از جمله دلايل ناديده گرفتن اين درس، عدم تسلط كافي دانشجويان به مباحث آماري است كه زير بناي درس طرح و آمار كشاورزي است همچنين منابع در اختيار دانشجويان نيز بيشتر به زبان آماري نوشته شده كه اين مسئله گردآوري مطالب و ارتباط آن‌ها با يكديگر را براي دانشجويان دشوار كرده است. در جزوه طرح و آزمايشات كشاورزي موسسه سنجش تکمیلی امیرکبیر چاپ گرديده است سعي شده است تا بسياري از مشكلات موجود بر سر راه دانشجويان بر طرف گردد.

بيوشيمي
مفاهیم این درس در مقطع کارشناسی در درسی با عنوان بیوشیمی ارايه می‌گردد و از دروس نسبتاً دشوار رشته مهندسی کشاورزی علوم دامي می‌باشد. در آزمون ورودی تحصیلات تکمیلی دوره کارشناسی ارشد سازمان سنجش آموزش کشور رشته مهندسی کشاورزی ـ علوم دامي دارای ضریب 1 می‌باشد. این درس در آزمون سراسری سال 91 شامل 30 تست بوده است. مباحث اين درس شامل كربوهيدارت‌ها،‌ويتامين‌ها، پروتئين‌ها و اسيدهاي آمينه، ليپيدها، آنزيم‌ها، موادمعدني، اسيدنوكلئيك، راه‌هاي متابوليسم واسطه‌اي و بيوانرژتيك و اكسيداسيون بيولوژيك مي‌باشد.. برای تسلط به مفاهیم این دروس مطالعه کتابهای ذیل ضروری است:
1ـ بیوشیمی عمومی برای دانشجویان پزشکی، دکتر پرویز شهبازی، دکتر ناصر ملک نیا
2ـ چکیده بیوشیمی دکتر پروین پاسالار
3ـ بیوشیمی هارپر
جزوه موسسه سنجش تکمیلی امیرکبیر خلاصه مفيد از مباحث بيوشيمي مي‌باشد كه دانشجو با مطالعه دقيق اين جزوه مي‌تواند به درصد مناسبي دست يابد و همچنين مطالعه تست‌ها و مثال‌هايي كه در كتاب مي‌باشد مي‌تواند كمك زيادي به فهم بهتر اين درس كند.

 

تغذيه دام
درس تغذیه دام در برگیرنده تغذیه نشخوارکنندگان و طیور در کنکور سراسری سال 91 مشتمل بر 30 تست بوده و ضریب آن 1 می‌باشد.
سرفصل‌های این درس شامل مباحث مربوط به کربوهیدرات‌ها، لیپیدها، پروتئین‌ها و اسیدهای آمینه، مواد معدنی، هضم، ارزشیابی مواد خوراکی، خوراک‌های موجود در تغذیه دام، افزودنی‌های غیرخوراکی موجود در جیره، مواد ضد مغذی موجود در خوراک‌ها و آنالیز مواد غذایی می­باشد.
با توجه به اینکه دانشجویان کارشناسی رشته‌های علوم دام، تولیدات دامی، پرورش دام و طیور و پرورش گاو و گاومیش هر کدام به نحوی جداگانه مباحث مربوط به تغذیه دام را فرا می‌گیرند و همچنین گستردگی منابع موجود در بین اساتید برای تدریس این درس در دانشگاه‌های مختلف، در زمان آمادگی برای آزمون کارشناسی ارشد هر کدام از این دانشجویان در مواجه با سرفصل‌های این درس به مشکل بر می­خورند زیرا چند مورد از مباحث آزمون را به دلیل عدم تدریس یا تدریس ناقص آن مبحث فرا نگرفته‌اند.
گستردگی منابع موجود در درس تغذیه دام باعث می‌شود که بسیاری از سوالات به صورت سلیقه‌ای در آزمون کارشناسی ارشد مطرح شوند، لذا به دانشجویان توصیه می‌شود برای آمادگی بیشتر، کتاب‌های مربوط به NRC و ARC را نیز مطالعه کنند.
با توجه به ایرادات مختلف هر یک از کتب مرجع و جدا بودن مباحث مربوط به تغذیه دام و طیور و همچنین پراکندگی بسیار زیاد منابع، موسسه سنجش تکمیلی امیرکبیر را در اين زمينه تأليف نموده و تلاش زیادی برای رفع ایرادات فوق صورت گرفته است. لذا از جمله ویژگی‌های بارز این کتاب می‌توان به توضیح کامل مباحث مهم مربوط به درس تغذیه دام‌های نشخوارکننده و تغذیه طیور و ارايه تست‌های مفهومی در بین مطالب و در انتهای هر فصل اشاره کرد. همچنین ارايه پاسخ تشریحی به سوالات کنکورهای سال‌های گذشته دولتی و آزاد تلاشی برای هرچه پربار تر کردن کتاب می‌باشد.

پرورش دام و طيور
درس پرورش دام و طیور در رشته مهندسی علوم دامی در کنکور سراسری سال 91 شامل 30 تست بوده و ضریب آن 1 می‌باشد. این درس شامل سه قسمت پرورش گاو، گوسفند و بز و طیور می‌باشد که هر سه این درس‌ها در قالب سوالات پرورش دام و طیور مطرح می‌شوند، اما در دوره کارشناسی هر کدام از این دروس جداگانه ارائه می‌شوند.
سرفصل‌های درس پرورش گاو عبارتند از؛ نژادهای گاو، انتخاب و قضاوت در گاوهای گوشتی و شیری، تغذیه و مدیریت، بیماری‌های غیر عفونی، مدیریت شیردوشی و تأسیسات و تجهیزات لازم در پرورش گاوهای شیری می‌باشد.
سرفصل‌های درس پرورش گوسفند عبارتند از؛ شناخت گوسفند و بز در رده بندی جانوری، ساختمان و تاسیسات پرورش گوسفند، مراتع و اهمیت آن در پرورش گوسفند، سیستم‌های پرورش گله‌های داشتی، اصول تغذیه گوسفند و بز، تولید مثل در گوسفند و بز، انتخاب و ارزیابی گوسفند و بز، صفات اقتصادی و تولیدات عمده در گوسفند و بز و بیماری‌های متابولیک می باشد.
سرفصل‌های درس پرورش طیور شامل؛ تشریح و فیزیولوژی، مقدمه‌ای بر ژنتیک و اصلاح نژاد طیور، جوجه‌کشی، پرورش و نگهداری، اصول جایگاه طیور و تغذیه می‌باشد.

30 سوال طرح شده در قالب این درس به سه قسمت مربوط به هر کدام از دروس تقسیم می‌شوند و هر قسمت آن شامل 10 سوال می‌‌باشد.
منابع مورد استفاده برای پرورش طیور کتاب اصول علمی و عملی پرورش طیور دکتر پوررضا و پرورش کامل طیور دکتر فرخوی می‌باشد.
منابع مورد استفاده برای پرورش گوسفند کتاب اصول پرورش گوسفند دکتر سعادت نوری می‌باشد که کتاب خوبی در زمینه پرورش گوسفند است اما اطلاعات کمی در مورد پرورش بز دارد. در قسمت پرورش بز از کتاب اصول پرورش گوسفند و بز تالیف مجید خالداری استفاده مي‌شود.
با توجه به منابع گفته شده و جزوات اساتید برتر دانشکده های کشاورزی موسسه سجش تکمیلی امیرکبیر سعي نموده در كتابي خلاصه اين سه درس را گرد‌آوري نمايد تا دانشجو قادر باشد سئوالات مربوط به هر سه قسمت را به خوبي پاسخ دهد.
یکی دیگر از مزایای این کتاب ارائه سوالات و پاسخ‌های تشریحی تمامی تست‌های 10 سال اخیر دانشگاه دولتی و 10 سال اخیر دانشگاه آزاد به صورت تشریحی می‌باشد که در کمک به آماده‌سازی دانشجو برای آزمون سراسری و یادگیری مفید می‌‌باشد و همچنین همراه با هر قسمت و سرفصل سوال‌های جداگانه‌ای همراه با جواب کوتاه برای توجه بیشتر دانشجو به مسائل و مطالب مهم آورده شده است. در آخر هر فصل تعدادی سوال چهارگزینه‌ای برای این‌که دانشجو خود را مورد سنجش قرار دهد آورده شده است.

آناتومي و فيزيولوژي دام
درس آناتومی و فیزیولوژی دام مرکب از دو درس "تشریح و فیزیولوژی دام" به ارزش 3 واحد و درس "فیزیولوژی تولید مثل دام" به ارزش 3 واحد می‌باشد که در رشته مهندسی علوم دامی در کنکور سراسری سال 91 دارای 30 تست بوده است و ضريب آن 1 مي‌باشد.
سرفصل‌های اين درس شامل: آشنایی با استخوان‌بندی و فیزیولوژی استخوان، آشنایی با نورون و نوروگلایا، فیزیولوژی ایمپالس عصبی، فیزیولوژی دستگاه عصبی خودمختار، آشنایی با انواع بافت‌های ماهیچه‌ای، ماهیچه‌های بدن و فیزیولوژی انقباض ماهیچه صاف و راه راه، تفاوت‌های ساختمانی دستگاه گوارش بین گونه‌های مختلف دامی، فیزیولوژی گوارش، ساختمان دستگاه گردش خون، ترکیب خون و فیزیولوژی گردش خون، دستگاه ادراری و فیزیولوژی دفع ادرار، دستگاه تنفس و تعادل مایعات و الکترولیت‌ها، هورمون‌شناسی می‌باشد.

با توجه به این‌که تأکید بیشتر کنکور سراسری بر مطالب تولید مثل و به ویژه هورمون‌شناسی می‌باشد به همین به دلیل خواندن و آشنایی با این دو بخش تأکید ویژه‌ای می‌شود اما به هر حال از هر یک از دستگاه‌ها در کنکورهای مختلف به طور متوسط یک تا دو سئوال می‌آید که نباید از اهمیت آنها غافل شد.

برای تفهیم بیشتر مطالب خواندن منابع مهم این درس از جمله ترجمه تولید مثل در گاو و فیزیولوژی دام دکتر محمد جواد ضمیری و فیزیولوژی دام دکتر زارع به داوطلبان توصیه می‌شود که علت آن جمع‌بندی تمام مطالب مختلف به صورت یکجا می‌باشد. اما به هر حال همه ساله با سئوالات جدیدی مواجه می‌شویم که در این منابع موجود نمی‌باشند و در جزوات دانشگاه‌های مختلف به طرح این قبیل سئوالات پرداخته شده است.

با توجه به اینکه این کتب و سایر کتاب‌های مرجع به طور پراکنده به این مطالب اشاره کرده‌اند و از این نظر دارای ایراداتی می‌باشند به همین دلیل در کتاب تشریح و فیزیولوژی دام موسسه سنجش تکمیلی امیرکبیر سعی شده است ایرادات فوق رفع شود لذا از جمله ویژگی‌های بارز این کتاب می‌توان به توضیح کامل تمامی مباحث چالش برانگیز دستگاه‌های مختلف بدن دام بر طبق سرفصل دروس اشاره کرد که در کنار این توضیحات سئوالات کنکوری یا تستهای جدید طراحی شده برای تفهیم بیشتر مطلب به داوطلبان آورده شده‌اند از طرفی با توجه به اینکه در سیستم تدریس اساتید از یک دانشگاه به دانشگاه دیگر (به ویژه دانشگاه‌های مهم و طراحان سوالات کنکوری) متفاوت است در این کتاب سعی شده است تا سلایق اساتید متفاوت در کنار هم آورده شود تا دغدغه نداشتن جزوات دانشگاه‌های مختلف برای داوطلبین رفع شود.

علاوه بر ویژگی‌های فوق ارايه پاسخ‌های تشریحی به تمامی سئوالات دانشگاه‌های دولتی و آزاد گذشته این کتاب را در بین کتب دیگر در این زمینه متمایز کرده است. ضمناً با توجه به اشتراکات بالای این درس با درس تشریح و فیزیولوژی رشته‌های دامپزشکی، مطالعه این کتاب را می‌توان به دانشجویان دامپزشکی و رشته‌های وابسته به آن هم توصیه کرد.